Με μεγάλη χαρά και συγκίνηση οι Μη Χαμένες Πατρίδες συνεχίζουν το ταξίδι τους και θα προβληθούν στην πρώτη πανελλαδική τους τηλεοπτική πρεμιέρα στο Cosmote History την Μεγάλη Πέμπτη στις 22.00.
«Πώς άραγε να περιγράψω την σχέση με την Κωνσταντινούπολη μου;
Ποιες λέξεις να διαλέξω για αυτό το ατέρμονο ταξίδι;
Η σχέση μου μαζί της έχει την απαρχή της στην παιδική μου ηλικία όταν την πρωτοαντίκρυσα. Από τότε ξεκίνησε μία αέναη σύνδεση μαζί της.
Μετά από όλα αυτά τα χρόνια στο χώρο της κινούμενης εικόνας αναρωτιόμουνα γιατί δεν είχε γίνει μία συντονισμένη προσπάθεια καταγραφής όλων των μαρτυρίων των εν ζωή Κωνσταντινουπολιτών στα πρότυπα του εβραϊκού αρχείου.
Και αισθάνθηκα με έναν περίεργο μεταφυσικό τρόπο ότι είχα έρθει αντιμέτωπη με το Χρέος.
Το Χρέος να μην αφήσω αυτές τις μαρτυρίες να ξεχαστούν στη λήθη του χρόνου.
Το Χρέος να αποκαταστήσουμε στο μέγεθος που μπορούμε την ιστορική αλήθεια.
Το Χρέος να παραδώσουμε ένα έργο στους ιστορικούς του μέλλοντος για να συνθέσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το παζλ των γενοκτονιών που έλαβαν χώρα στην Τουρκία.
Και ανακαλύπτοντας την ιστορία των προγόνων μας στην Πόλη σαν να αφουγκράστηκα τον πόνο όλων των προσφύγων όλου του κόσμου που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους.
Σαν να γνώρισα προσωπικά όλους τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης και σαν να συνάψαμε μία συμφωνία μυστική. Η θυσία σας δεν θα ξεχαστεί.
Σαν να με πήραν από το χέρι για να με γνωρίσουν στα σπουδαία σχολεία τους, στη σχέση τους με το Φανάρι και το Πατριαρχείο, στην έντονη κοινωνική τους ζωή, στην πολίτικη κουζίνα τους.
Σαν μου άνοιξαν την πόρτα να γνωρίσω από κοντά αυτήν την ελίτ κοινωνία και σαν να καθήσαμε σε τραπέζι Πολίτικο όλοι μαζί.
Και σταδιακά μία άλλη Κωνσταντινούπολη ξετυλίχθηκε μπροστά μου.
Γεμάτη μη Έλληνες, με Αρμενίους, με Εβραίους γεμάτη με χρώματα με μυρωδιές και αρώματα.
Μία Κωνσταντινούπολη γεμάτη με σπάνιες ιστορίες που μπορούν να μας χρησιμεύσουν ως κατευθυντήριες γραμμές όταν χάνουμε το δρόμο μας για μας υπενθυμίσουν ότι στον πυρήνα μας είμαστε εδώ σε αυτή την πλάση, για να παραμείνουμε άνθρωποι ακόμα και στις πιο απάνθρωπες συνθήκες.
Οι Μη Χαμένες Πατρίδες είναι ένα οδοιπορικό για το μεγαλύτερης έκτασης πογκρόμ στη σύγχρονη ιστορία που πραγματοποιήθηκε εν καιρώ ειρήνης χωρίς να έχει προηγηθεί ή να ακολουθηθεί από πόλεμο.
Η δημιουργία του περιελάμβανε δεκάδες ταξίδια, εκατοντάδες ώρες έρευνας, μοντάζ, άπειρες αγωνίες, δυσκολίες και ανατροπές.
Αλλά αυτό το ντοκιμαντέρ είχε ένα φύλακα άγγελο και μία σπουδαία ομάδα που μας ένωνε η ίδια κοινή αισθητική, το ίδιο όραμα, οι ίδιες αξίες.
Η μεθοδολογία του είχε πολλά τόσο παραδοσιακά αλλά και πολύ πιο νεωτεριστικά στοιχεία. Πρώτα απομαγνητοφωνήσαμε το λόγο και διαλέξαμε τα αποσπάσματα στο χαρτί, με την παλιά δημοσιογραφική τεχνική, που απαιτεί το δημοσιογραφικό παζλ να συντεθεί πρώτα στο χαρτί.
Το όραμα μας όμως ήταν να μην μιλάει ο καθένας μόνος του αδιάκοπα αλλά αντιθέτως να δημιουργηθεί η αίσθηση ότι όλοι κάθονται σε ένα νοητό τραπέζι που ο ένας διακόπτει και συμπληρώνει τον άλλο. Με μοντάζ πολύ γρήγορου ρυθμού, με animated χειροποίητους χάρτες και κείμενα επί της οθόνης θέλαμε να βοηθήσουμε τον θεατή να νιώσει άνετα ακόμα και αν δεν είναι εξοικειωμένος με την ιστορία της Κωνσταντινούπολης.
Και τώρα οι Μη Χαμένες Πατρίδες ανήκουν σε όλον τον κόσμο και σε εσάς. Η διεθνή τους πορεία στα κινηματογραφικά φεστιβάλ μέσω των των οποίων ταξιδεύει και βραβεύεται σε δεκάδες χώρες από την Σουηδία μέχρι τον Καναδά και από την Ινδία μέχρι την Μελβούρνη μας προσδίδει αυτή τη δύναμη πως αυτό το θέμα -για διαφορετικούς λόγους για τον καθένα μας- ενδιαφέρει και αγγίζει το κοινό πανανθρώπινα.
Εύχομαι οι Μη Χαμένες Πατρίδες να σας αναδείξουν όλες τις αποχρώσεις του μεγαλείου αυτών των Ελλήνων που διατήρησαν γλώσσα, θρησκεία, ήθη και έθιμα για 500 και πλέον χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Και συνάμα όλο το μεγαλείο του Ελληνισμού όχι με την έννοια της εθνικής κορώνας αλλά του μεγαλείου του Ελληνισμού που συνδέεται με το Φως της Ελλάδας, με την Παιδεία, τον Πολιτισμό και την αδιάκοπη και ανεκτίμητη συνεισφορά αυτής της πατρίδας στην ανθρωπότητα όχι μόνο στο μακρινό τότε αλλά και στο απάνθρωπο σήμερα.»
Με αγάπη, Καλή Ανάσταση
Ευτυχία Φράγκου
———————————————————————————————
Περίληψη
«Οι Μη Χαμένες Πατρίδες» ακολουθούν την ιστορία 12 Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης που έζησαν τα Σεπτεμβριανά του 1955 αλλά και ενός Τούρκου ακαδημαϊκού του Τσενγκίζ Ακτάρ που ζει αυτοεξόριστος στην Ελλάδα. Παρακαλουθούμε μέσα από τις αφηγήσεις τους το πώς σχεδιάστηκε και οργανώθηκε το πογκρόμ κατά των Ελλήνων της Πόλης και των υπόλοιπων μειονοτήτων. Ενός πογκρόμ που πραγματοποιήθηκε όχι εν καιρώ πολέμου αλλά εν καιρώ ειρήνης.
Πώς κατάφερε η Τουρκία να εκδιώξει όλες τις μειονότητες; Τι περιελάμβανε το σχέδιο της εθνοκάθαρσης; Ποιοι ήταν στα αλήθεια οι Έλληνες της Πόλης; Πώς κατόρθωσαν να συνεχίσουν την Βυζαντινή κληρονομιά; Πώς διατήρησαν γλώσσα, θρησκεία, ταυτότητα, ήθη και έθιμα για 500 και πλέον χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης; Ποια η σχέση τους με τις άλλες μειονότητες; Ποια ήταν τα Μεγάλα Σχολεία της Πόλης, (Μεγάλη του Γένους Σχολή, Ζωγράφειο Λύκειο, Ζάππειο Παρθεναγωγείο, Κεντρικό;) Τι περιελάμβανε η κοινωνική ζωή αυτής της ελίτ κοινωνίας; Και ποια η σχέση τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο;
Με μοντάζ γρήγορου ρυθμού και κειμένων επί της οθόνης, ο θεατής μεταφέρεται σε ένα νοητό τραπέζι, όπου όλοι μαζί χωρίς να γνωρίζονται συνομιλούν απαντώντας και συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλο.
Ένας εξ αυτών επιστρέφει στο σπίτι του μετά από 46 χρόνια συντροφιά με τον εγγονό του.
Γιατί τέλος δεν υπάρχει. Γιατί τελικά η ιστορία δεν είναι μόνο τα γεγονότα. Αλλά οι ιστορίες των ανθρώπων που έγραψαν ιστορία.
Συντελεστές
Creative director, Παραγωγή, Παρουσίαση: Ευτυχία Φράγκου
Πρωτότυπη Μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα
Μοντάζ – Post production supervisor: Χριστίνα Βαμβακά
Motion designers: Γιώργος Ελευθέρογλου, Φρόσω Παπαδημητρίου
Διεύθυνση Φωτογραφίας – Κάμερα: Στάμος Μπιρσίμ, Γιώργος Δεμίρ, Γιώργος Χήνας
Colour Correction: Ιωάννης Κωτούλας
Ηχητική επεξεργασία και μίξη: Γιώργος Σιμάτος @ στούντιο Παράκτιο
Ηχογράφηση μουσικής – Μίξη: Στάθης Σκουρόπουλος
Επιπρόσθετες κινηματογραφήσεις – Κάμερα: Ιωάννης Κωτούλας, Θεοφάνης Γκουντινάκης
Έρευνα Αρχείου: Ευτυχία Φράγκου, Χριστίνα Βαμβακά
Δημιουργός αφίσας: Δημήτρης Μητσιάνης
Χειροποίητοι χάρτες: Rodrigo Pires
Χειρόγραφοι τίτλοι: Joe Furlons
Δημιουργός Αφίσας: Δημήτρης Μητσιάνης
Ελληνικοί Υπότιτλοι; Στέφανος Ψαρομήλιγκας- TRX
Αγγλικοί Υπότιτλοι: Νάσος Πρωτόπαππας – TRX
Location Manager: Κώστας Πουσκιούλογλου
Απομαγνητοφωνήσεις: Αριάδνη Σαραντάρη
Πρωταγωνιστούν
Γιάννης Δεμιρτζόγλου, Αιμίλιος Έδεν, +Αναστασία Έδεν, Σταύρος Καλούμενος, Ελένη Νιότη, Γιάννης Ντοκμετζίογλου, Παναγιώτης Παντελίδης, Μαρίνα Παπακωνσταντίνου, Αντώνης Παριζιάνος, +Θωμάς Πούλας, Κωνσταντίνος Πορτοκαλίδης, Βασίλης Σιδηρόπουλος, +Ιωάννης Στουπάκης, Νικόλας Τσιρώνης,
Tσενγκίζ Ακτάρ
Και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης Βαρθολομαίος
