Το ξέραμε με το που το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας έριξε την αυλαία του.
Εκεί όπου «Η Ευνοούμενη»-The Favourite του Γιώργου Λάνθιμου διακρίθηκε με τον «Αργυρό Λέοντα»- (Μεγάλο Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής) αλλά και με το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για την Ολίβια Κόλμαν.
Είναι γνωστό άλλωστε πως η Βενετία ανοίγει το δρόμο και στρώνει το επόμενο κόκκινο χαλί, αυτό των Όσκαρ.
Το ξέραμε καθώς διαβάζαμε τις διθυραμβικές κριτικές που είχε αποσπάσει από τη μέρα που έκανε την Παγκόσμια Πρεμιέρα της στη Μόστρα. Το ξέραμε πως το «The Favourite» θα μας απασχολήσει…
Και πλέον αυτό το άπιαστο, το «betón armé» star system του Ευρωπαϊκού σινεμά και του Hollywood, έπεσε τελικά στα δίχτυα του Γιώργου Λάνθιμου…
Ναι! Ο «Γιόργκος Λάνθιμος» όπως τον αποκαλεί πλέον όλος ο κόσμος.
Μετά την ελληνική τριπλέτα, «Κινέττα», «Άλπεις» και «Κυνόδοντας» (Υποψήφια για Όσκαρ Ξενόγλωσσης ταινίας το 2011), η εγκατάσταση στο Λονδίνο και ο δρόμος της διεθνούς αναγνώρισης τον περίμενε για να τον περπατήσει.
Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς. -Μ.Γκάντι
Αυτή είναι η τρίτη αγγλόφωνη ταινία του Λάνθιμου μετά τον «Αστακό»(Βραβείο Επιτροπής στις Κάννες), το «Θάνατο του Ιερού Ελαφιού» (Βραβείο σεναρίου στις Κάννες), με την οποία επιστρέφει πίσω στη Βενετία, στο Λίντο, εκεί όπου το 2011 είχε αποσπάσει για τις «Άλπεις», Βραβείο Σεναρίου.
Το πέρασμα από το ελληνικό στο αγλλόφωνο σινεμά, δεν είχε πισωγυρίσματα, ούτε αστάθειες. Αντιθέτως συμπαρέσυρε στο δικό του «περιέργο ελληνικό κύμα» ονόματα πρώτης γραμμής, από την Nicole Kidman μέχρι τον Colin Farrell και την Olivia Colman και την Rachel Weisz. Το «Favourite» ενώ φέρει το δικό του ιδιότυπο στυλ κατακτά και το ευρύ κοινό. Με τον ίδιο να κάνει πλέον είσοδο και στο εμπορικό σινεμά χωρίς όμως να γίνει mainstream. Και αυτή είναι η μεγάλη του επιτυχία.
—————————————————————————————————————
Διάβασα ότι θα προβληθεί στο London Film Festival. 18 Οκτωβρίου 2018.
Ήμασταν εκεί. Σε μία κατάμεστη αίθουσα.
Πήρε το μικρόφωνο. Υποδέχτηκε τις δύο σπουδαίες ηθοποιούς. Olivia Colman και Rachel Weisz. Χαμογέλασε στο κοινό, περιμένοντας ίσως να δει και εκείνος την υποδοχή που θα έχαιρε μία τέτοια ταινία ειδικά στη Μεγάλη Βρετανία.
Μία ταινία -κλείσιμο στο μάτι- στο Παλάτι, στην εξουσία, στα μυστικά-βόμβες των πολυδαίδαλων αυτών γυναικών, στα πάθη, στις αρρώστιες, στις δολοπλοκίες, στη βουλιμία της υπερσεξουαλικότητας αλλά και στις συνήθειες, τις εμμονές και τα φετίχ. Aπό τα κυνήγια πάπιας μέχρι τα 17 κουνέλια….
Μία ταινία εποχής εστιασμένη σε τρεις γυναίκες σατανικές, σε τρεις γυναίκες οδοστρωτήρες. Μία ταινία που τοποθετείται στην Αγγλία του 18ου αιώνα, η οποία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Η φιλάσθενη Βασίλισσα Αν, η στενή Λαίδη Σάρα η οποία κυβερνά τη χώρα στη θέση της και την φροντίζει. Και μία νέα υπηρέτρια Άμπιγκεϊλ, η οποία αφού κερδίζει την εμπιστοσύνη και την εύνοια της Σάρα, προσγειώνεται στη διπλανή θέση της Βασίλισσας. Ανερμάτιστη και Ευνοούμενη. Χωρίς όρους και όρια.
Μία -ίσως- καθόλου τυχαία επιλογή. Σε μία εποχή που όλο το Hollywood διαρρηγνύει τα ιμάτιά του για την παρενόχληση που δέχονται οι γυναίκες, ο Λάνθιμος μιλάει για την παρενόχληση που ασκεί η μία γυναίκα στην άλλη.
Είναι αυτός που έδωσε σάρκα και οστά στο «greek weird wave».
Η στιλιζαρισμένη κοφτή τεχνοτροπία, η απόσταση από το προφανές, η συναισθηματική ωμότητα, το πικρό χιούμορ, η μη ευθύγραμμη σεναριακή ροή, τα πλάνα ορόσημο με υπερευρυγώνιο (προίκα του Kubrick), οι παραμορφώσεις… Για να φτάσει να απογειώσει το Favourite με την χρήση Whip-Pans και Fish-Eye φακών για να προάξει τα κρεσέντο στη δραματικότητα δίνοντας τη δυνατότητα να εστιάζει στα θέματα επιτυγχάνοντας μεγάλο βάθος πεδίου.
Ένα πολυβραβευμένο Οσκαρικό καστ και επιτελείο, στα πόδια του και υπό την σκηνοθετική του μπαγκέτα.
-Oliva Colman (βραβευμένη με Χρυσή Σφαίρα το 2017 για το The Night Manager, ενώ είχε συμμετέχει και στον Αστακό του Λάνθιμου το 2015)
-Emma Stone (βραβευμένη με Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα το 2017 για το La La Land και υποψήφια ακόμα μια φορά για Όσκαρ το 2015 για το Birdman)
-Rachel Weisz βραβευμένη με Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα το 2006 για το The Constant Gardener, η οποία επίσης είχε συμμετέχει στον Αστακό του Λάνθιμου)
Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα κοστούμια φέρουν την υπογραφή της Sandy Powell -τρεις φορές βραβευμένης με Oscar-, για το Young Victoria, το Aviator και το Shakespeare in Love.
Η μεγάλη ίσως έκπληξη από άποψη cast ήταν αυτή της Emma Stone, η οποία μετά το La La Land αποτελεί μία από τις πιο χρυσές ηθοποιούς της γενιάς της και η οποία αφέθηκε στον Λάνθιμο. Την τριπλέτα ολοκληρώνουν οι πάντα σταθερές και ακριβείς Olivia Colman και Rachel Weisz.
Αλλά ο λόγος ανήκει στον Λάνθιμο. Ο λόγος γίνεται για τον Λάνθιμο. Γιατί ο Λάνθιμος ανήκει στους σκηνοθέτες που είναι πάντα το ίδιο ή ίσως πιο σημαντικός από τους ηθοποιούς και την ταινία την ίδια.
Γιατί οι ταινίες του, σε όλες τις φάσεις από αυτές της πρώτης του νεότητας μέχρι και σήμερα καθορίζονται και ορίζονται από την δική του ματιά, από τον δικό του παραμορφωμένο κινηματογραφικό φακό. Ένας φακός που καταφέρνει να μετατρέπει το «(ταρα)κουνημένο σινεμά» με τα απόλυτα απρόβλεπτα σενάρια, σε ένα απόλυτο εμπορικό θρίαμβο, όπως αυτόν του the Favourite.
Άβε Γιώργο. Είσαι ήδη Favourite.
Let shoot something (όπως υποδηλώνει και η αγαπημένη μου ατάκα στην ταινία).
Ραντεβού στις 25 Φεβρουαρίου στο Los Angeles, στο Dolby Theatre.