Με σέρνουν οι αναμνήσεις.
Οι θύμησες. Τα βιώματα. Οι γεύσεις. Οι μελωδίες. Οι άνθρωποί μου.
Το Πάσχα μας. Το αξεπέραστο, ασύγκριτο, ελληνικό Πάσχα.
Και είναι αυτό που λέει ο Σεφέρης:
«Η υψηλότερη μορφή της άνοιξης που ξέρω: μια ελληνική Μεγάλη Εβδομάδα»
Όλα τα Πάσχα που έζησα, περνάνε σαν ταινία από μπροστά μου. Νωπή ανάμνηση που δεν λέει να ξεθωριάσει.
Και ανακατεύονται οι μνήμες μου, με το σήμερα στο ιδιότυπο κράμα του μυαλού… Και βλέπω ότι πουθενά αλλού το Πάσχα δεν έχει αυτή την βαρύτητα, αυτό το εκτόπισμα, αυτό το ειδικό βάρος.
Πουθενά αλλού δεν έχει αυτό το λόγο ύπαρξης.
Μου είπε κάποια στιγμή ένας ξένος και δεν θα το ξεχάσω ποτέ:
“Λαός που μπορεί να βγαίνει σχεδόν στο σύνολό του μέσα στη νύχτα και να περπατάει πίσω από μια πομπή επιταφίου, δεν νικιέται. Είναι ανίκητος. Δεν έχω δει πιο μαγική εικόνα σε καμία άλλη χώρα του κόσμου με αυτή την μαζικότητα, με αυτή τη συλλογικότητα που κρύβει την Πίστη στο Τέλος του Θανάτου.”
Και έτσι είναι το Πάσχα μας…
-Το Πάσχα είναι η Σαρακοστή, οι Χαιρετισμοί, η Μεγάλη Εβδομάδα, η πορεία που ο καθένας μας βιώνει, η Ταπείνωση, ο Πόνος, η Σταύρωση, ο Θάνατος, η Ανάσταση.
-Αυτό είναι το ελληνικό ορθόδοξο Πάσχα. Οι ατέρμονοι συμβολισμοί και όλοι οι παραλληλισμοί που μπορεί να κάνει ο κάθε άνθρωπος με τα βιώματα της δικής του ζωής. Γιατί ίσως ο κάθε άνθρωπος βρίσκει μέσα σε όλους αυτούς τους συμβολισμούς, τα κομμάτια της δικής του πορείας. Τα κομμάτια της δικής του καρδιάς.
-Η νηστεία όχι με την στενή έννοια του όρου. Με την ουσία της κάθαρσης.
-Αλλά και αυτές οι τρυφερές μνήμες με τη γιαγιά να μας μαθαίνει τί τελικά είναι αρτύσιμο (έτσι λέγαμε όλα τα μη νηστίσιμα)…
-Το Πάσχα είναι η ελπίδα, η πεποίθηση ότι το Φως θα νικήσει.
-Το Πάσχα είναι το χτύπημα στην πόρτα σε κάθε σπίτι του χωριού για να σου δώσει η νοικοκυρά λουλούδια για τον Επιτάφιο. Ο Στολισμός Του. Το Πέρασμα από κάτω. Η Περιφορά. Το λουλούδι, το φυλαχτό που κρατάς στο χέρι.
-Είναι αυτό το κατανυκτικό συναίσθημα του να πηγαίνεις στην εκκλησία τα βράδια. Το μυστήριο της νύχτας που σκεπάζει τα πάντα… Το φως των κεριών που σε οδηγεί.
-Το να περπατάμε όλοι μαζί με οδηγό το φεγγάρι και τις λαμπάδες αναμμένες. Το να προσπαθούμε να προστατεύσουμε τρυφερά τη φλόγα.
Απλά και μόνο για να μην σβήσει ο αέρας το Φως από το κερί. Για να μην σβήσει ο αέρας την Ελπίδα.
-Ο Σταυρός που διαγράφεται με το μολυβί της φλόγας στην είσοδο του κάθε σπιτικού.
-Το Φως της λαμπάδας με το οποίο η γιαγιά ανάβει το καντήλι…
Το “Ω γλυκύ μου έαρ”. Μόνο ο Θεός μπορεί να έχει γράψει κάτι τέτοιο.
-Οι μυρωδιές από κουλούρια που ψήνονται… Τα κόκκινα αβγά που γεμίζουν τα σπίτια. Η πανδαισία των φαγητών και των γεύσεων.
-Τα κάλαντα, οι φωνές. Τα ανταμώματά μας. Τα τσουγκρίσματά των αβγών μας…
-Οι μυρωδιές της ελληνικής φύσης, ο οργασμός της Άνοιξης, τα χρώματα και τα αρώματα που πλαισιώνουν την ομορφότερη γιορτή.
Οι άνθρωποί σου, που γίνεστε ένα. Που μοιράζεστε την ίδια εκκλησία, το ίδιο σπίτι, το ίδιο τραπέζι, την ίδια ζωή.
Τα σπίτια που καθαρίζονται, οι αυλές στο χωριό που ασβεστώνονται, οι προετοιμασίες για το “Μαζί” που θα ζήσουμε.
Ο υποχρεωτικός ύπνος πριν την Ανάσταση για όλα τα παιδιά, (μας το επέβαλε η γιαγιά μας για να έρθει ο Χριστός στον ύπνο μας, λίγο πριν αναστηθεί… ) Θεέ μου, αυτές οι τρυφερές αναμνήσεις μας.
-Τα καινούρια λευκά μου πέδιλα που -σαν παιδί- φόραγα το βράδυ της Ανάστασης. Το καινούριο μου φόρεμα και η κορδέλα στα μαλλιά. Η αίσθηση πως βρισκόμουν στην κορυφή του κόσμου.
-Το Φως που τρέχαμε μικροί και μεγάλοι να μοιραστούμε στην Αναστάση.
-Η Πίστη πως ο Χριστός Ανέστη.
-Αυτή η μεταφυσική ελπίδα πως κάπου θα ξανασυναντήσεις όλους αυτούς που ζουν πλέον στο “για πάντα”.
Αυτή η άσβηστη πίστη πως ναι θα έρθει η μέρα που θα κοιμηθούμε πάλι μαζί και θα μοιραστούμε ξανά το ίδιο μαξιλάρι.
Η βεβαιότητα πως θα έρθει η μέρα που θα φάμε ξανά από το ίδιο πιάτο. Και θα ανταμώσουμε σαν να μην χωριστήκαμε ποτέ.
Θα έρθει η μέρα που θα ξανακούσουμε τη φωνή σας. Μέχρι τότε απλά την επαναλαμβάνω από μέσα μου για να μην ξεχάσω το ηχόχρωμά της.
Προσδοκούμε Ανάσταση.
Καλή Ανάσταση σε όλο τον κόσμο.
Όλες μου οι ευχές στα 2 παιδιά μας που κρατούνται στην Αδριανούπολη. Γρήγορα κοντά μας. Η σκέψη μας σε εσάς και στις οικογένειές σας. Η πατρίδα σας περιμένει…
Με όλη μου την αγάπη,
Ε
